Cursussen

Cursussen in de Embassy of the Free Mind

Binnenkort bieden we weer nieuwe en interessante cursussen aan. Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je dan voor onze nieuwsbrief onderaan deze website in!

ARCHIEF

NEDERLANDS | OFFLINE CURSUS | Het vrije denken in de Gouden Eeuw: Koerbagh en Spinoza, door Henri Krop

De reformatie van de zestiende eeuw maakte bij velen in Europa het verlangen naar vrijheid van denken met name over religieuze vragen wakker. In het begin van het Theologisch-politiek traktaat prijst Spinoza daarom ‘onze vrije republiek’, waar het iedereen is toegestaan om te denken over God zoals hem goeddunkt en Hem te vereren zoals hij wil. Dit veronderstelt de bevrijding van religieuze autoriteit en ging gepaard met een felle kritiek op manipulatie van ‘priesters’ en ‘dominees’ die zich het exclusieve recht aanmatigden de Bijbel uit te leggen.  
Vanaf de reformatie stelden ‘gewone’ gelovigen de rede voor zo’n heerschappij van de clerus in de plaats. Ieder mens beschikt immers over het vermogen om te denken, omdat hij ‘geschapen is naar het evenbeeld van God’. Om de mens in staat te stellen effectief over zijn rede te beschikken diende zich in de zeventiende eeuw een machtig instrument aan: de nieuwe natuurwetenschap, die voortbouwde op de ontdekkingen van Copernicus en Galileï en de nieuwe filosofie van Descartes. Zij kon de menselijke rede bevrijden van haar horigheid aan traditie en vooroordeel. Dit proces van zelfbevrijding werd later Verlichting genoemd.

In deze lezingenreeks wordt besproken hoe de 17de-eeuwse denkers Benedictus de Spinoza en Adriaan Koerbagh dachten over vrijheid en hoe zij probeerden deze vrijheid mogelijk te maken. Deze serie vormt zo een inleiding op de tentoonstelling over Koerbagh die van 17 september t/m 19 december 2021 in de Embassy of the Free Mind te zien is.
 
Bijeenkomst 1: ‘Spinoza en Koerbagh als 17e -eeuwse Aboutalebs’
Spinoza stamt uit een familie van joodse vluchtelingen uit Spanje en Koerbaghs wortels liggen in Duitsland. Beiden maakten gebruik van de kansen die Nederland bood. Wat dachten en schreven ze en wat is de kern van hun beider filosofie?
Literatuur: Ethica Krop inleiding p. 7-9 en 11-20; Leeuwenburgh, Noodlot van een ketter, Inleiding, 7-12 en Krop, Paradoxale icoon van Nederland, p. 94-103.

Bijeenkomst 2: Spinoza en Koerbagh als vaders van de ‘Radicale Verlichting’?
Spinoza’s en Koerbaghs ideeën speelden een belangrijke rol in het ontstaan en de verbreiding van de ‘radicale’ Verlichting, die aan het begin staat van de achttiende-eeuwse Verlichting in Frankrijk en Duitsland. De kern van deze beweging is een pleidooi voor gelijkheid in de samenleving (democratie), mondig burgerschap en de vrijheid van drukpers.
Literatuur: TTP voorrede, p. 82-94 en Spinoza, Briefwisseling 8 en 9, p. 105-112 [Op-versie] .

Bijeenkomst 3: Koerbaghs pleidooi voor een zuiver Nederlands
Hoe kunnen ook gewone mensen in staat worden gesteld om de rede te gebruiken en over filosofische problemen na te denken los van enige elite? Koerbagh meende dat het belangrijk is dat wetenschap en filosofie gebruik maken van een door iedereen te begrijpen taal.
Literatuur: Koerbagh Bloemhof, voorrede, adoleren 24, agnus dei 33, Antichrist 46-47, archangel 58-59, Bibel, 95-97, Christus, 139-140, Clerec, 148, , duyvel 258-259engel 268, epiphanie 271-272,exodus 292-293, gedenkoffer 322, gereformeerd 327-328, heresie 337-338, idolatie 345-346, inquisitie 366-368, jubele 385-386, leviathan metaphysica, 444-445, sacrament 581-582, substantie 609, satan 670. [Digitale Bibliotheek Nederlandse Letteren]

Bijeenkomst 4: Spinoza’s en Koerbaghs pleidooi voor een ‘rationele religie en moraal’
Descartes’ filosofie en de wetenschappelijke revolutie hield een toenemende rationalisering van ons bestaan in. Voor het antwoord op onze vragen over leven en moraal kijken we sindsdien steeds minder naar de godsdienst en traditie, maar naar de wetenschap. Spinoza en Koerbagh hebben aan dit proces van secularisatie en ‘onttovering van het bestaan’ bijgedragen. Zien zij echter nog een toekomst voor de religie na de ‘dood van een persoonlijke God’?
Teksten: Ethica I, st. 16 en 17, IIstel. 49s slot, IV, st37s1, V, st. 16-19 en stel. 36 en Koerbagh Een ligt, 1, p. 13-15 en 85-90.

Over Henri Krop
Henri Krop (1954) werd in 1988 aangesteld als universitair docent aan de faculteit wijsbegeerte van de Erasmusuniversiteit in zijn geboortestad Rotterdam. Tot zijn pensioen in december 2020 gaf hij uiteenlopende cursussen over de geschiedenis van de filosofie van de Oudheid tot en met de negentiende eeuw.
In 1995 begon hij aan de vertaling van de Ethica van Spinoza in de reeks Nederlandse klassieken van uitgeverij Prometheus/Bert Bakker. Deze Latijns-Nederlandse editie verscheen in 2002 en beleefde in 2019 haar tiende druk. In 2014 verscheen van zijn hand Spinoza. Een paradoxale icoon van Nederland, dat de merkwaardige geschiedenis beschrijft van hoe de immigranten-zoon Spinoza met zijn duistere metafysica in de canon van het ‘nuchtere’ Nederland terecht is gekomen.

Data
zaterdag 16 oktober 2021
zaterdag 30 oktober 2021
zaterdag 13 november 2021
zaterdag 27 november 2021

Tijd
16.00 uur inloop
16.15-17.15 uur les
17.15-17.35 uur pauze
17.35-18.05 uur gelegenheid tot vragen stellen

Locatie
De cursus wordt gegeven in de Embassy of the Free Mind.

Taal
Nederlands

Cursusmateriaal
De literatuur krijgt u aan het begin van de cursus uitgereikt.

Kosten
€ 120,-, incl. cursusmateriaal.
Let op: de cursus is een totaalpakket. Het is niet mogelijk afzonderlijke lessen te volgen.

Minimum aantal deelnemers
12

14, 21 en 28 JUNI 2020 - Online cursus | Jung & the Great Work of Alchemy

NB: Deze cursus wordt in het Engels gegeven

The mysteries of alchemy have drawn many to the secrets hidden within its ancient images and texts. To this day there remains an aura of mystery around these extraordinary teachings which originated in Egypt. One of the profound thinkers in recent history was the Swiss psychiatrist Carl Jung who made alchemy accessible to the man and woman of our time. He discovered in the alchemical tradition the phases of transformation that the deep psyche undergoes as it moves through the process of awakening that he called “individuation”. After his own deep initiatory encounter with the collective unconscious, beginning in 1913, he discovered that the imagery and texts of the alchemists were very similar to the material surfacing in his own dreams and active imaginations as well as in those of his patients. This gave him the foundation for his own work in making the mysteries of the psyche accessible to his contemporaries and to us.

In this course we will explore the tradition of alchemy from a depth-psychological perspective, being led by the work of Anne Baring who has written and reflected expansively on this subject. We will examine the alchemical stages of Nigredo, Albedo, and Rubedo in both microcosm as well as macrocosm. What do these stages mean for us individually and how can we view our current collective crisis through this lens? What stage of alchemy are we in collectively and how can this lens help us in this time of the pandemic?

Participation: via Zoom. After purchasing a ticket for the course you will receive an email with instructions. Every week you will also receive a digital hand-out accompanying the class. Come join this online group with likeminded people!
Language: English
Dates: 14 - 21 - 28 JUNE 2020 (no individual classes possible)
Time: 17.00 - 18.30h CEST
17.00 - 18.30h AMSTERDAM
11.00h - 12.30h NEW YORK
08.00h - 09.30h LOS ANGELES
Course fee: € 99 / $110

PLEASE NOTE: ONLY LIMITED PLACES AVAILABLE!

MELD JE HIER AAN

This is a three-part introductory course that will be followed up later this year with an in-depth exploration of the same themes. You will have to have participated in this one, to be able to enroll for the follow-up course.

Faranak Mirjalili is a Jungian Analyst trained and based in The Netherlands. Her current work and research revolve around connecting individual psychology to collective mythologies and how active participation in myth can help both the individual and collective psyche transform during the Analytical process. She’s the founder of the Anima Mundi School where she works with a small collective of women worldwide from various fields that bring together psychology, the mythic imagination, and the creative arts.

www.faranakmirjalili.net
www.animamundischool.org

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven!

2, 9, 16, 23, 30 NOVEMBER & 7 DECEMBER 2019 - Cursus: Hildegard van Bingen: een 12e-eeuwse visionaire vrouw. Scivias, een pelgrimstocht van de ziel.

Wie ben ik? Waar sta ik in mijn leven en wat wil ik nu echt? Het zijn vragen waar al veel eeuwen over wordt nagedacht in de meest indrukwekkende geschriften. Van de grote namen hebben we vaak wel gehoord, de – vaak mannelijke – filosofen uit onze geschiedenisboeken. Van de meeste vrouwen hebben we of niet gehoord of weten we niet veel meer dan de naam. Een van die bijzondere vrouwen is Hildegard van Bingen (1098-1179), een 12e-eeuwse visionair die eigenlijk een soort multitalent was. Ze wordt als tiende kind van een adellijke familie al op jonge leeftijd aan God toegewijd. In de trilogie Liber Scivias treedt Hildegard niet alleen aan de dag als mystica, theoloog, filosoof en magistra van haar eigen kloosterzusters, maar ook als strijdbare, gezaghebbende vrouw. Ze is bevlogen en zet de vrouw in de 12e eeuw in een heel ander licht. Ze laat tegenover de mannenwereld en de mannendenkers van toen zien hoe uniek de vrouw is in haar sensitiviteit. Women empowerment in de 12e eeuw eigenlijk. Hildegard is mystiek begaafd, geleerd, handelend, en brengt haar eigen lessen in de praktijk. Toch noemt ze zichzelf tot het eind van haar leven ‘ongeleerd’, want God was haar leermeester.

In een benedictijnerklooster leidt Hildegard aanvankelijk een verborgen leven tot ze in 1141 in een visioen Gods boodschap ontvangt: ‘ontsluit de kluis der mysteriën’ en ‘zeg en schrijf wat ik je zeg’.

Dit is voor haar het begin van haar eerste visioenentrilogie Liber Scivias, Het boek Ken de wegen. Het gaat over de ziel als pelgrim, tastend, zoekend naar zijn oorsprong. Het kan een voorbeeld zijn in ons leven om de belangrijke vragen zoals hierboven staan te stellen. Dan is Scivias een leidraad om op weg te gaan. Het beschrijft Hildegards eigen leerweg onder leiding van God en dient ons tegelijkertijd als een soort spirituele reisgids, op weg naar eigen bestemming.

Opzet van de cursus
In zes bijeenkomsten wordt telkens na een korte inleiding een van Hildegards visioenen uit Scivias besproken - met het eerste deel als basis - samen met de erbij behorende miniatuur, vervaardigd door Hildegards eigen kloosterzusters. Zo is het mogelijk om inzicht te krijgen in het totaalconcept van Hildegards trilogie en te ervaren hoe actueel deze vandaag de dag nog is.

Tijdens de daaropvolgende gezamenlijke lezing wordt ook aandacht besteed aan de zogenoemde lectio divina, een middeleeuwse en monastieke leeswijze, die zich voltrekt van lectio (lezing hardop), naar ruminatio (innerlijke verwerking), naar sapientia (ervaren van de innerlijke betekenis in het dagelijks leven). En dan blijkt de kracht van Hildegards beeld- en klanktaal, de onderliggende betekenis van haar woorden en hoezeer dit werk in dat opzicht een indrukwekkende samenhang vormt.

Over Mieke Kock-Rademakers
Mieke Kock-Rademakers (1944) is classicus, filosoof en vertaalster van het werk Scivias - Ken de Wegen - van Hildegard van Bingen. Zij was docent klassieke talen in het voortgezet onderwijs en leidt meerdere leeskringen. Als filosoof richt zij zich in het bijzonder op Plato, Aristoteles en de – in de middeleeuwen zo belangrijke – Neoplatoonse traditie. Haar doctoraalscriptie handelde over Heideggers vertaling van de grotvergelijking bij Plato. Het gaat haar in haar werk om het spoor van denken in taal. Daartoe benadert zij de teksten vanuit wijsgerig-antropologisch perspectief met de vraag: ‘Wat bezielt de mens’ en ‘Hoe laat deze vraag zich beantwoorden in de loop van de geschiedenis’.

In 2017 voltooide zij de vertaling van Hildegards eerste visioenentrilogie, Liber Scivias (Het boek Ken de Wegen). Zij benadert de teksten volgens de middeleeuwse, monastieke methode van de lectio divina, om zo hun mystieke zeggingskracht beter te doen verstaan. Het is de eerste keer dat Liber Scivias, vertaald vanuit de oorspronkelijke, Latijnse tekst, in ons taalgebied is verschenen.

Data: 2, 9, 16, 23, 30 november & 7 december 2019
Tijd: 14.00 - 16.00 uur
Taal: Nederlands
Kosten: € 150,00
Let op: slechts 15 plekken beschikbaar! Aanmelden kan alleen voor de hele cursus, niet voor afzonderlijke lessen. De cursus gaat door bij minimaal zes aanmeldingen.

MELD JE HIER AAN

16, 23 en 30 NOVEMBER 2019 - Cursus, Base Metal into Gold: Jung & the Great Work of Alchemy door Jungiaans analyst Faranak Mirjalili

NB: deze cursus wordt in het Engels gegeven

The mysteries of alchemy have drawn many to the secrets hidden within its ancient images and texts. To this day there remains an aura of mystery around these extraordinary teachings which originated in Egypt. One of the profound thinkers in recent history was the Swiss psychiatrist Carl Jung who made alchemy accessible to the man and woman of our time. He discovered in the alchemical tradition the phases of transformation that the deep psyche undergoes as it moves through the process of awakening that he called “individuation”. After his own deep initiatory encounter with the collective unconscious, beginning in 1913, he discovered that the imagery and texts of the alchemists were very similar to the material surfacing in his own dreams and active imaginations as well as in those of his patients. This gave him the foundation for his own work in making the mysteries of the psyche accessible to his contemporaries and to us.

In this course we will explore the tradition of alchemy from a depth-psychological perspective, being led by the work of Anne Baring who has written and reflected expansively on this subject. We will examine the alchemical stages of Nigredo, Albedo and Rubedo in both microcosm as well as macrocosm. What do these stages mean for us individually and how can we view our current collective environmental, social and political crises through this lens? What stage of alchemy are we in collectively and how can this lens help us in this time?

Faranak Mirjalili is a myth- and storyteller and a Jungian Dreamwork teacher. She is a student of the works of C. G. Jung and in training as a Jungian Analyst in The Netherlands. As a research student in the field of Feminine Consciousness and Embodiment, she focuses on the connection of the organs and spiritual centres of the body to the personal and collective unconscious, with an emphasis on the importance of the heart in the transformation of consciousness. Her interest and work are on how the body and wisdom of a new emerging Feminine can be of service in a time of global ecological crisis.

Data: 16, 23 en 30 november
Tijd: 11.30 - 13.30 uur
Taal: Engels
Kosten: € 75,-
Let op: slechts 15 plekken beschikbaar!

SOLD OUT !

The Dream of the Cosmos. History of the Feminine Consciousness - Part Two - 2019

Following part I of the course entitled 'The Dream of the Cosmos. History of the Feminine Consciousness', now follows PART TWO of this course with a continuation of three lessons. It is not necessary to have followed the first part of the course.

 ABOUT THE COURSE 
In Part 1 of this Course, we explored the history of human consciousness and how it has changed during the past eras, staring with the Lunar Era - the Palaeolithic, Neolithic & Bronze Age - into the Solar Era - starting with the Iron Age - where masculine values started to become more important and the feminine started to recede into the collective shadow.
In the next three classes, we will dive into a practical understanding and approach of the work of Carl Jung, who brought forth a reconnection to the Feminine in the modern language of depth-psychology. We’ll explore his connection and love for Alchemy and his discovery of the Shadow and the Collective Unconscious.

Let op: deze cursus wordt in het Engels gegeven.

Dates: 16, 23, 30 June
Time: 11.30-13.30 hours
Fee: € 60,-
Language: English

Class 1  Carl Jung, Dreamwork & Alchemy 
In the class we will cover the work of Carl Jung, what he did for the West and why this is of importance in our time. We will look at the world Individuation as oppose to ‘individualisation’ and try to penetrate into the true meaning of this word. What was the contribution of Jung and what did he recover in his own discoveries with the collective unconscious and the later studies of Alchemy? What is the importance reclaiming our Shadow through connecting to our Dreams and how do we reclaim a relationship to the ‘otherworld’ through Dreamwork?

Study material: Chapter 10, 11, and 18 of The Dream of the Cosmos

Class 2  The Shadow, the Collective Unconscious & the Primordial Soul

One does not become enlightened by imagining figures of light, but by making the darkness conscious. — Carl Jung

In the class we will go more in depth with the work of Carl Jung, with emphasis on the Shadow - both Personal and Collective. In the time of patriarchy, what has gone into our collective shadow? How can we reclaim the Feminine in a time where she has been unknown to us for millennia? What does the image of the Dragon have to do with the collective shadow? During this class, we will dive into ways of working with the shadow and we will explore our collective shadows as emphasised in Anne’s book: The Shadow of Religion, the Shadow of Politics & Science: in other words: how can we recognise shadow both on a personal level and collective one and work with its images?

Study material: Chapter 12 and 13 of The Dream of the Cosmos

Class 3  Sleeping Beauty: a fairy tale of our time.
In the class we will dive into the importance of Mythology and Fairytales, and what wisdom they hold, how the ancients worked with myth and stories. How did myths come into being and how can we reclaim our relationship to the ancient gods and goddesses through story?
The Fairytale of Sleeping Beauty as a metaphor for our time. Faranak will be doing a storytelling of this tale and we will collectively as a group, reflect on the symbolism and its significance. The aim of this class is to work with the imagination, and allow this to surface within the participants.

Study material: Interlude One of The Dream of the Cosmos

ABOUT FARANAK MIRJALILI
Faranak Mirjalili is a myth- and storyteller and a Jungian Dreamwork teacher. She is a student of the works of C. G. Jung and in Training as a Jungian Analyst in The Netherlands. As a research student in the field of Feminine Consciousness and Embodiment, she focuses on the connection of the organs and spiritual centres of the body to the personal and collective unconscious, with an emphasis on the importance of the heart in the transformation of consciousness. Her interest and work are on how the body and wisdom of a new emerging Feminine can be of service in a time of global ecological crisis.
Faranak works in both groups and individually. Her work and research aim to break out of the individual therapy room and make space for group-work by connecting to the collective ‘Mundus Imaginalis’ through the world of Myth and Fairytales. She offers workshops in Europe and teaches myth and dreamwork internationally to students through her Online Program. More info and online articles about Faranak: www.faranakmirjalili.net

The Dream of the Cosmos: Introduction to the History of the Feminine. Feminine Consciousness and the Rise of a New Story - 2019

Following our lecture on the History of the Feminine Consciousness from 18 April, we now introduce a 3-class course on the same theme: The Dream of the Cosmos: Introduction to the History of the Feminine. Feminine Consciousness and the Rise of a New Story.

ABOUT THE COURSE
Who and what is the Goddess? How did the world look like before patriarchy and the rise of science and technology? What price do we pay for the modern life we live, the comfort and technological advances we enjoy every day?

Let op: deze cursus wordt in het Engels gegeven.

ABOUT THE AUTHOR OF 'THE DREAM OF THE COSMOS'
Anne Baring is a pioneer in the historical research of the feminine aspect of the gods… She addresses the real cultural roots of the multifaceted crisis we currently experience globally - spiritually, psychologically, ecologically, socially, politically and economically. Baring derived inspiration from the ideas that are present in the Embassy of the Free Mind, which is also why she personally embraces the initiative. As a young researcher, Faranak Mirjalili will bring these ideas closer to us.

ABOUT FARANAK MIRJALILI
Faranak Mirjalili is a myth- and storyteller and a Jungian Dreamwork teacher. She is a student of the works of C. G. Jung and in Training as a Jungian Analyst in The Netherlands. As a research student in the field of Feminine Consciousness and Embodiment, she focuses on the connection of the organs and spiritual centres of the body to the personal and collective unconscious, with an emphasis on the importance of the heart in the transformation of consciousness. Her interest and work are on how the body and wisdom of a new emerging Feminine can be of service in a time of global ecological crisis.
Faranak works in both groups and individually. Her work and research aim to break out of the individual therapy room and make space for group-work by connecting to the collective ‘Mundus Imaginalis’ through the world of Myth and Fairytales. She offers workshops in Europe and teaches myth and dreamwork internationally to students through her Online Program. More info and online articles about Faranak: www.faranakmirjalili.net

DATE: 19 May - 26 May - 2 June 2019
TIME: 12.00 - 13.30h
TICKETS: € 60 for the whole course. Please note that it's not possible to take individual classes. Tickets available from Monday 6 May. Be fast before it's sold out, since we only have 20 spots available! Book your ticket here.
LANGUAGE: English

Class 1
The Lunar Era - A return to the Goddess

In the first class we will look back into what is known as the ‘Lunar Era’. A return to the time of the Great Mother and the Goddess. What does lunar consciousness mean and how is this different from what we know today? What did a ‘kinship with all of creation’ look like and what can we learn from these ancient civilisations like the neolithic era? How did we start to lose this Lunar consciousness? We will touch on various myths and images from ancient civilisations where the Great Mother was the prevailing image of Deity. We will explore the early signs of masculine consciousness coming down in the ancient civilisations of Sumeria, which made a slight shift in feminine consciousness from the image of the Great Mother to the Great Goddess Inanna, and later Ishtar.

Study material: Part 1 and 2 of The Dream of the Cosmos

Class 2
Solar Era - Masculine consciousness & Patriarchy

In this class we will focus on the Solar consciousness and the rise of masculine consciousness, and how this moved into Patriarchy. When did ‘God in nature’ disappear into the a distant ‘sky god’ and what was the original purpose of masculine consciousness and the rise of the ‘warrior hero’? We will explore the shift from tribal consciousness where the ‘participation mystique’ was a natural way of being, into the individualisation and the rise of the importance of the individual vs. the group/tribe. How did this connect to the emergence of the ego, separated from the deeper matrix of the unconscious?

We will focus on the damage of a Solar consciousness that excluded and exiled the feminine, the diffused light of the Moon and what damage this has done to both psyche and matter. From Micro to Macro, what have been the consequences of this one pointed focus that exiled the feminine? What price have we paid for the evolution of science and technology and what does this have to do with the original rise of masculine consciousness?
Study material: Part Three of The Dream of the Cosmos

Class 3
The Return of the Anima Mundi 

the Soul of the Cosmos - the meeting of Alchemy and Science

In this third class we will come into a meeting point of the ancient with the modern, what Anne Baring calls ‘the new science’. The new discoveries in science are taking us towards the revealing of an ‘ensouled cosmos’. How does this connect us to ancient wisdom of the alchemists ‘Anima Mundi’ and why is this a significant moment in time? We will connect Alchemy with Scientific discoveries and discuss what is needed on a micro-level to move with this new consciousness into a new story. What does it take for a new story to emerge individually and collectively? How can we reclaim nature as the ‘garment of God’? 

Study material: Part 5 (and optional part 4) of The Dream of the Cosmos

Hildegard van Bingens Scivias - Pelgrimstocht van de ziel, op weg naar eigen bestemming

13, 20, 27 maart, 3, 10 en 17 april 2019
Let op: de cursus start een week later dan eerder aangekondigd

Als allereerste cursus biedt de Embassy of the Free Mind zes bijeenkomsten rondom het werk van de middeleeuwse visionair Hildegard van Bingen. In zes bijeenkomsten wordt telkens na een korte inleiding een van Hildegards visioenen besproken, samen met de daarbijbehorende miniatuur, vervaardigd door Hildegards eigen kloosterzusters. Zo is het mogelijk om inzicht te krijgen in het totaalconcept van Hildegards trilogie en te ervaren hoe actueel deze vandaag de dag nog is.

Tijdens de daaropvolgende gezamenlijke lezing wordt ook aandacht besteed aan de zgn. lectio divina, een middeleeuwse en monastieke leeswijze, die zich voltrekt van lectio (lezing hardop), naar ruminatio (innerlijke verwerking), naar sapientia (ervaren van de innerlijke betekenis in het dagelijks leven). En dan blijkt de kracht van Hildegards beeld- en klanktaal, de onderliggende betekenis van haar woorden en hoezeer dit werk in dat opzicht een indrukwekkende samenhang vormt.

In de bijeenkomsten komen aan de orde:

Protestificatio, Hildegard wordt door God geroepen haar visioenen en Zijn uitleg daarvan te openbaren.
Scivias I, 1, De noodzakelijke voorwaarden voor de ziel om op weg te gaan.
Scivias I, 4, ‘De pelgrimstocht van de ziel’. De ziel, nog ontheemd, is geleidelijk in staat zich een voorlopige woon-, soldatentent (tabernaculum) te bereiden.
Scivias II, 3, De ziel wordt gelouterd en opgenomen in de kerk (ecclesia).
Scivias II, 6, De ziel wordt innerlijk gesterkt naar het voorbeeld van de mens-geworden Christus.
Scivias III, 3, De ziel aanvaardt haar geestelijke kruistocht, op weg naar het eeuwig Jeruzalem, bijgestaan door de deugden (virtutes) als goddelijke strijdkrachten.
Scivias III, 13, Aankomst van de ziel in het eeuwig Jeruzalem, voorspel van de Ordo Virtutum.

Tijdens de bijeenkomsten wordt de te behandelen tekst aan de cursisten uitgereikt.

Achtergrondliteratuur
Hildegard van Bingen, Scivias, Ken de wegen, Dl. I, II en III. Vertaling en inleiding Mieke Kock-Rademakers. Uitgeverij Verloren. Deze uitgave bevat tevens de Latijnse tekst en de daarbij horende miniaturen. In dl. III is ook een vertaling van de Ordo Virtutum opgenomen.

Over Hildegard van Bingen
Hildegard van Bingen (1098-1179), geboren te Bermersheim, werd als tiende kind van een adellijke familie al op jonge leeftijd aan God toegewijd. In het benedictijnerklooster van de Disibodenberg leidde ze aanvankelijk een verborgen leven tot ze in 1141 in een visioen Gods boodschap ontving: ‘ontsluit de kluis der mysteriën’ en ‘zeg en schrijf wat ik je zeg’.
Dit was voor haar het begin van haar eerste visioenentrilogie Liber Scivias, ‘Het boek Ken de wegen’, over de pelgrimstocht van de ziel. In deze trilogie treedt Hildegard niet alleen aan de dag als mystica, theoloog, filosoof en magistra van haar eigen kloosterzusters, maar ook als strijdbare, gezaghebbende vrouw.

Scivias I behandelt het Oude Testament. Hierin staat de ziel, als onderdeel van de schepping, nog in al haar stoffelijkheid centraal, met aan het slot de engelenkoren in een ver verschiet.
In Scivias II wordt in het Nieuwe Testament de ziel gelouterd en gevormd tot waarlijk mens-zijn, naar lichaam en ziel, naar het voorbeeld van Christus.
Scivias III behandelt de eindtijd waarin de ziel zich ontwikkelt van rondgang naar geestelijke opgang, daarbij geholpen door de deugden (virtutes), tot zij aankomt in het eeuwig Jeruzalem.

De bekroning van Liber Scivias wordt gevormd door de Ordo Virtutum (de Rei der Deugden), als de ziel, aanvankelijk ontheemd, haar thuiskomst, bij God ervaart. Zo vindt in dit mysterie-en klankspel de dramatische leergang van de ziel op magistrale wijze zijn voltooiing.

Over Mieke Kock-Rademakers
Mieke Kock-Rademakers (1944) is classicus, filosoof en vertaler. Zij was werkzaam als docent klassieke talen en leidt meerdere leeskringen. In 2017 voltooide zij de vertaling van Liber Scivias, Het boek Ken de Wegen, een trilogie over de pelgrimstocht van de ziel van de mystica Hildegard van Bingen. Het is de eerste keer dat deze monumentale trilogie, vertaald vanuit het Latijn, in ons taalgebied is verschenen. De uitgave is verlucht met de bijbehorende miniaturen. Zij zijn een weergave zijn van de visioenen die Hildegard ontving en zijn naar alle waarschijnlijkheid door haar eigen kloosterlingen vervaardigd. De uitgave bevat tevens tekst en vertaling van het indrukwekkend zang- en mysteriespel De Ordo Virtutum (De Rei der Deugden).

Bij het vertalen benadert ze de tekst volgens de middeleeuwse opvatting van de grammatica speculativa. Deze opvatting sluit nauw aan bij de lectio divina, een monastieke wijze van tekstlezing die leidt tot ‘smakende wijsheid’. In die zin is haar aanpak tevens hermeneutisch (vgl. Heidegger: Das Wort gibt zu Denken). In de vertaling handhaaft ze zo veel mogelijk de oorspronkelijke tekst. Alleen zo is het mogelijk om de onderliggende betekenis van de tekst en de intentie van de auteur - voor Hildegard is dat God - te ont-dekken.

Als filosoof richtte Mieke Kock-Rademakers zich op Plato, Aristoteles en de - in de middeleeuwen zo belangrijke - Neoplatoonse traditie. Haar doctoraalscriptie handelde over Heideggers vertaling van de grotvergelijking van Plato: Platons Lehre von der Wahrheit. Haar belangstelling gaat uit naar het spoor van denken in taal. Daartoe benadert zij teksten vanuit wijsgerig- antropologisch perspectief met als vraag: ‘Wat bezielt de mens’ en ‘Hoe laat deze vraag zich beantwoorden in de loop van de geschiedenis’. Ze was docent klassieke talen en leidt meerdere leeskringen.

Mieke is tevens geïnteresseerd in Oude Muziek. Ze vertaalde en interpreteerde liedteksten voor Cantus Modalis (o.l.v. Rebecca Stewart) en Cercamon (o.l.v. Lida Dekkers). Zo ontmoette ze Hildegard van Bingen (1098 – 1179) als een begenadigd componist en ontdekte ze hoe het (mystieke) woord bij Hildegard geleidelijk opgaat in klank, hoezeer de samenhang van woord, beeld, klank en innerlijk gebeuren in haar teksten werkzaam is.

Aldus ervoer ze wat een opmerkelijke vrouw Hildegard van Bingen was: uitzonderlijk getalenteerd op velerlei gebied en, ondanks haar vrouw-zijn, zeer invloedrijk in haar tijd als zieneres, (kerk)geleerde, auteur van talrijke (ook geneeskundige) geschriften als ook stichter en magistra van haar kloosters, in Bingen en later ook Eibingen.

Praktische informatie
Data: 13, 20, 27 maart, 3, 10 en 17 april 2019
Tijd: 15:00-16:30 uur (geen pauze, in de zaal stat water klaar en voor en na de cursus kunnen cursisten op eigen kosten iets gebruiken in het café )
Kosten: € 120,-.

Aanmelden
MELD U HIER AAN

Aanmelden kan alleen voor de hele cursus, niet voor afzonderlijke lessen. De cursus gaat door bij minimaal zes aanmeldingen.